شمایل وازده

صیاد نبوی
دانشجوی کارشناس ارشد عکاسی- پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران

 

این عکس ها چه چیزی را نشان میدهند؟

موضوع این نوشتار نه یک نمایشگاه عکس که درباره ی پروژه عملی عکاسی رضا شجاعی برای دوره ی کارشناسی است. مجموعه عکسهایی منسجم و تا حدودی به هم پیوسته ، با ترکیب بندی های مرکزی که در شب گرفته شده اند.ناچیزهایی که رضا شجاعی در پرسه زنی های خود در شب ، سوژه عکاسی اش قرار داده است.

عکاسی در شب و استفاده از فلاش مرکزی باعث حذف و یا پدیداری نماهایی در تصاویر شده که مخاطب را با چیزهایی مجرد و تا حدودی خالی از فضا روبرو میسازد و بیننده را در جستجوی معنایی دیگر از  اشیا همراه میسازد و معنای درونی جدید و یا حتی معانی پنهان مانده از چشم ما را (که اغلب بخاطر مواجهه ی ما در روز با این اشیا بوده) آشکار میسازد .و بیننده با یک آشنایی زدایی زیبایی رو برو میشود و این سوال را از خود میپرسدکه این عکس ها چه چیزی را نشان میدهند .

رضا شجاعی در پي کشف اشیای جدا افتاده در عکس هاي خويش است که این ویژگی عکس های او ناخوسته ما را یاد عکاس امریکایی رابرت ادامز و لوئیس بالتز می اندازد. رابرت ادامزی  که  به دلیل گرفتن تصاویر سیاه و سفید از مناظر غرب آمریکا طی چهار دهه شهرت دارد.و لوئیس بالتز که حدود سی سال حومه شهر و فضاهاي اطراف شهر را عکاسی کرد و هر دوی این عکاسان تجربه ی بسیاری در عکاسی در شب را نیز دارند. 

و چه کسی بهتر از آنها را میتوان مثالی برای پرسه زنی های رضا شجاعی گرفت . پرسه زن هایی که بدنبال نشانه هایی در ورای اشیا هستند. با اين هدف مشترک که چه چيز در حومه شهر اسرار آميز است؟ آنها  نگاه عميق به سطح ظاهري بناها و مناظر زندگي شهري در حومه ی شهر دارند و شجاعی بدنبال هویت و معنایی جدید برای اشیاعی در حومه شهر که که اغلب از زندگی شهری پس زده شده اند.

همانطور که وینوگراند میگوید یک عکس درباره ی چیزی که از آن عکاسی شده نیست ، آن یک واقعیت تازه است و حال ، شجاعی در این مجموعه عکس چه چیزی را در نشانمان میدهد؟ آیا میخواهد  اشیا را تحت 

شرایطی که خود خلق میکند برایمان دوباره تعریف کند؟یا میخواهد اشیای زیبایی را که زیبایشان را شاید متوجه  نشده بودیم ، نشانمان دهد؟و یا نقدی را از پس این اشیا می خواهد در میان بگذارد؟     

عکس های شجاعی تنها تصویر اشیاءِ به قول خود “وازده” نیست بلکه تصایر شامل “اشیا” و “شب” است.شاید دیگر در این عکس ها نتوان شب را به مثابه فضا برای اشیا دانست بلکه شب ، خود جزو ذات ماهوی اشیا است ودر این مجموعه نمیتوان اشیا را جدا از شب فرض کرد. و از تدابیری که رضا شجاعی برای نمایش این مجموعه بکار بسته بود ارائه  عکس ها در سایز کوچک بود که توانسته بود رازآلودگی تلفیق اشیاء با شب را بخوبی نشان دهد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *